هر آنچه باید در مورد سرطان سینه ، علائم و تشخیص و درمان آن بدانیم
اولین علائم سرطان سینه معمولاً ناحیه بافتی ضخیم در پستان یا یک توده در پستان یا زیر بغل است.
سرطان سینه سرطانی است که در سلولهای سینه شکل میگیرد. پس از سرطان ریه، سرطان سینه شایعترین سرطان در زنان است. سرطان سینه ممکن است در مردان و زنان رخ دهد، اما در زنان بیشتر است.
سرطان سینه چیست
سرطان، از جمله بیماریهای مزمن و غیر واگیردار است که گروه وسیعی از بیماریها را شامل میشود. این بیماری همچون سایر بیماریهای مزمن، در هر فرد، گروه سنی و هر نژادی رخ میدهد و بهعنوان یک معضل عمده بهداشتی و تأثیرگذار بر سلامت جامعه محسوب میشود. سرطان سینه، به صورت تغییرات رشد خارج از کنترل سلولها در بافت سینه تعریف میشود که این رشد غیر طبیعی، در غدد تولیدکننده شیر (لوبولها) یا در مجاری که لوبولها را به نوک پستان مرتبط میکنند (داکت)، ایجاد میشود.حمایت قابل توجه از آگاهی سرطان سینه و منابع مالی تحقیقاتی موجب پیشرفت در تشخیص علائم سرطان سینه در زنان و درمان آن شده است. میزان بقای سرطان سینه افزایش یافته است و تعداد مرگ و میر ناشی از این بیماری به علت عواملی مانند تشخیص زودرس، به طور مداوم کاهش مییابد. آگاهی از علائم سرطان سینه و نیاز به غربالگری، راههای مهمی برای کاهش خطر ابتلا به آن است.
نکاتی در مورد سینه
سینه از غدد مترشحه شیر و چربی تشکیل شده است. زنجیرههای غدد لنفاوی زیر بغل و کنار جناغ سینه با پستان در ارتباط هستند. سینه طبیعی در لمس حالت پشته پشته دارد. قوام پستان در افراد مختلف متفاوت است. حتی قوام آن در طی یک دوره عادت ماهیانه نیز تغییر میکند.اندازه و شکل ظاهری سینه به خصوصیات ارثی و وزن شخص بستگی دارد. دو پسـتان ممکن است از نظر اندازه کمی متفاوت باشند. تیرگی رنگ نوک پستان و هالهی اطراف آن در اشخاص مختلف متفاوت است. ممکن است از هنگام بلوغ نوک پستانها کمی فرو رفته باشد.
علائم سرطان سینه
اولین علائم سرطان سینه معمولاً ناحیه بافتی ضخیم در پستان یا یک توده در پستان یا زیر بغل است. توده شایعترین علائم سرطان سینه است که در اغلب موارد توسط خود بیمار به صورت اتفاقی یا در معاینه کشف میشود. تودههای مشکوک به سرطان، در لمس به صورت سفت یا سخت احساس میشوند، حرکت نمیکنند و به قسمتهای اطراف خود چسبیدهاند، منفرد و بدون درد هستند.تشخیص زودهنگام علائم سرطان سینه احتمال بهبودی را افزایش میدهد. سایر علائم سرطان سینه عبارتاند از:
*درد در زیر بغل و پستان که با چرخه ماهانه تغییر نمیکند*پیت یا قرمزی پوست پستان مانند پوست نارنجی
* بثورات در اطراف یا در یکی از نوک سینهها
* تخلیه از نوک پستان، احتمالاً حاوی خون
* نوک پستان معکوس شده یا فرو رفته
* تغییر در اندازه یا شکل سینه
* پوسته پوسته شدن پوست روی سینه یا نوک پستان
اکثر تودهها سرطانی نیستند، اما بههرحال باید توسط یک متخصص زنان و زایمان بررسی شوند.
انواع سرطان سینه
کارسینوم داکتال:
این مورد در کانال شیر شروع میشود و شایعترین نوع آن است.
کارسینوم لوبولار:
این نوع سرطان در لوبول شروع میشود.
سرطان پستان تهاجمی:
زمانی است که سلولهای سرطانی از داخل لوبول ها یا کانالها خارج میشوند و به بافتهای نزدیک حمله میکنند و احتمال گسترش به سایر قسمتهای بدن را افزایش میدهد.
سرطان پستان غیر تهاجمی:
زمانی است که سرطان هنوز در محل منشأ قرار دارد و به بافتهای اطراف هجوم نبرده است. با این حال، این سلولها در نهایت میتوانند به سرطان مهاجم پستان تبدیل شوند.
علل سرطان سینه
سرطان سینه هنگامی رخ میدهد که برخی از سلولهای پستان شروع به رشد غیر طبیعی میکنند. این سلولها سریعتر از سلولهای سالم تقسیم میشوند و به انباشته شدن ادامه میدهند. آنها در نهایت تشکیل یک توده میدهند. سلولها ممکن است از طریق پستان شما به گرههای لنفاوی یا سایر قسمتهای بدن گسترش پیدا کنند (متاستاز).
سرطان پستان اغلب با سلولهای مجاری تولید شیر (کارسینوم مجاری تهاجمی) آغاز میشود. سرطان پستان ممکن است در بافت غدد لوبول (کارسینوم لوبولار مهاجم) یا در سایر سلولها یا بافت داخل سینه شروع شود. محققان، هورمون، سبک زندگی و عوامل محیطی را بهعنوان عوامل افزایش دهنده خطر سرطان سینه شناسایی کردهاند؛ اما معلوم نیست که چرا برخی از افرادی که هیچ فاکتور خطرناکی ندارند، سرطان میگیرند و افراد دیگری که دارای عوامل خطر هستند هرگز دچار سرطان نمیشوند. این احتمال وجود دارد که سرطان پستان ناشی از تعامل پیچیده آرایش ژنتیکی و محیط باشد.
سرطان سینه ارثی
پزشکان تخمین میزنند که حدود ۵ تا ۱۰ درصد سرطانهای پستان به جهشهای ژنی منتهی میشود که در نسلهای یک خانواده وجود دارند. تعدادی از ژنهای جهش یافته به ارث برده میشود که احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهد.
شناخته شده ترین ژن 1 سرطان پستان (BRCA1) و ژن 2 سرطان سینه (BRCA2) است که هر دو به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان را افزایش میدهند. اگر سابقه خانوادگی سرطان سینه یا سرطانهای دیگر دارید، پزشک ممکن است یک آزمایش خون برای تشخیص جهشهای خاصی در BRCA یا دیگر ژنهایی تجویز کند که از طریق خانواده شما انجام میشود،
عوامل خطر
عوامل خطر ابتلا به سرطان سینه هر چیزی است که باعث میشود احتمال ابتلا به سرطان سینه بیشتر شود؛ اما داشتن یک یا حتی چند عامل خطر سرطان پستان لزوماً به این معنی نیست که شما سرطان سینه را توسعه میدهید. بسیاری از زنان مبتلا به سرطان سینه هیچ فاکتور شناختی ندارند. عوامل مؤثر بر افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه عبارتاند از:
زن بودن:
زنان مبتلا به سرطان سینه بسیار بیشتر از مردان هستند.
افزایش سن:
خطر ابتلا به سرطان سینه نسبت به سن افزایش مییابد.
طبق اطلاعات (SEER) احتمال اینکه یک زن در ایالات متحده آمریکا بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ به سرطان سینه مبتلا شود:
_از بدو تولد تا ۴۹ سالگی:۱.۹ (یک زن در ۵۳ زن)
_از سن ۵۰ تا ۵۹ سالگی :۲.۳ (یک زن در ۴۴ زن )
_از سن ۶۰ تا ۶۹ سالگی :۳.۵ (یک زن در ۲۹ زن)
_سن ۷۰ سالگی و بالاتر :۶.۸ (یک زن در ۱۵ زن)
_از بدو تولد تا مرگ :۱۲.۴ (یک زن در ۸ زن )
تاریخچه شخصی وضعیت سینه:
اگر بیوپسی سینهای دارید که در محل کارسینوم لوبولار (LCIS) یا هیپرپلازی غیرطبیعی پستان یافت میشود، شما احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهید.
تاریخچه شخصی از سرطان پستان:
اگر سرطان سینه را در یک سینه داشته باشید، احتمال ابتلا به سرطان در سینه دیگر افزایش مییابد.
سابقه خانوادگی سرطان پستان:
اگر در مادر، خواهر یا دختر شما سرطان پستان تشخیص داده شود، به خصوص در سنین جوان، خطر ابتلا به سرطان پستان افزایش مییابد. با این حال، اکثر افراد مبتلا به سرطان سینه تشخیص سابقه خانوادگی بیماری ندارند.
ژنهای ارثی که خطر سرطان را افزایش میدهند:
جهشهای ژن خاصی که خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهند میتوانند از والدین به کودکان منتقل شوند. جهشهای ژن شناخته شده ترین ژن BRCA1 و BRCA2 نامیده میشوند. این ژنها میتوانند خطر ابتلا به سرطان سینه و سایر سرطانها را افزایش دهند.
قرار گرفتن در معرض اشعه:
اگر شما به عنوان یک کودک یا جوان بالغ در معرض تابشهای اشعه قرار گرفتید، خطر ابتلا به سرطان سینه افزایش مییابد.
چاقی:
چاق شدن خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهد.
شروع یائسگی:
اگر یائسگی را شروع کردید، احتمال بیشتری برای ایجاد سرطان پستان دارید.
داشتن اولین فرزند در سن بالا:
زنانی که اولین فرزندشان را بعد از ۳۰ سالگی زایمان میکنند احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهند.
هورمون درمانی پس از یائسگی:
زنان یائسه که برای درمان نشانهها و علائم یائسگی، هورمون درمانی داروهای ترکیبکننده استروژن و پروژسترون را انجام میدهند، خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهند.
نوشیدن الکل:
نوشیدن الکل خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهد.
سطح استروژن :
مقادیر بالای استروژن های آندروژنیک خطر ابتلا به این سرطان را افزایش میدهد( مخصوصا سرطان سینه گیرنده هورمونی مثبت) در هر دو گروه زنان قبل از سن یائسگی و بعد از سن یائسگی.
برای زنان بعد از سن یائسگی، ارتباط بین شانس بالای ابتلا به سرطان سینه و افزایش سطح هورمونی مثل استرادیول و استروژن ثابت شده است.
به علاوه تاثیر استروژن و افزایش احتمال سرطان سینه از یافته هایی نتیجه گیری میشود که کاهش سطح استروژن با کنترل مهارکننده های آروماتاز باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه میشود.
همچنین نظریه هایی وجود دارد که سطوح استروژن همچنین میتواند نقشی در گسترش این بیماری در میان زنان بعد از سن یائسگی داشته باشد.
در تحقیقاتی که در nurse’ s health انجام شد و شامل ۵۹۱ زن قبل از سن یائسگی بودند ۱۹۷ زن با این سرطان تشخیص داده شدند زنانی که دارای بالاترین چارک برای استروژن سرم بودند شانس بالاتری برای ابتلا به سرطان سینه داشتند در مقایسه با آنهایی که در چارک پایین تر بودند.
جلوگیری
راه مطمئن برای جلوگیری از سرطان پستان وجود ندارد، اما برخی از تصمیم گیریهای شیوه زندگی میتواند خطر ابتلا به سرطان سینه و دیگر انواع سرطان را کاهش دهد. این موارد شامل:
* اجتناب از مصرف الکل بیش از حد
* داشتن رژیم سالم با مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه
* ورزش کافی کردن
* حفظ شاخص توده بدنی سالم (BMI)
روش جراحی درمان سرطان سینه
اگر تومور کوچکتر از 3 سانتی متر باشد می توان قسمتی از سینه را جراحی کرد و تومور را برداشت. اما اگر تومور بزرگتر از 3 سانتی متر باشد و یا اینکه به غدد لنفاوی را نیز درگیر کرده باشد در این صورت از شیمی درمانی و یا از پرتو درمانی استفاده می شود.
پرتو درمانی درمان سرطان سینه
پرتو درمانی یک روش درمانی است که در این روش از اشعه ایکس برای از بین بردن یا توقف رشد سلول های سرطانی استفاده می شود. ممکن است پس از انجام عمل جراحی سینه برای جلوگیری از عودت سرطان از این روش استفاده شود. این روش به هیچ وجه درد ندارد و هر جلسه تقریبا 30 دقیقه طول می کشد. تعداد جلسات درمانی بسته به وضعیت بیمار دارد.
شیمی درمانی درمان سرطان سینه
شیمی درمانی یک روش برای درمان سرطان سینه است که در این روش با مصرف قرص های شیمیایی یا تزریق دارو داخل رگ از رشد و تکثیر سلول های سرطانی جلوگیری می شود. این روش درمانی بصورت تناوبی استفاده می شود، یعنی ممکن است یک دوره درمانی انجام شود و سپس به بیمار استراحت داده شود و دوباره درمان شروع شود. عوارضی مثل خستگی، حالت تهوع و استفراغ، کاهش اشتها، اسهال، زخم دور دهان و لب ها، ریزش مو، می تواند از جمله عوارض شیمی درمانی می باشد؛ که پس از اتمام شیمی درمانی تمام این عوارض برطرف خواهد شد.
درمان هورمونی درمان سرطان سینه
استفاده از این روش می تواند در جلوگیری از رشد سلول های بدخیم موثر باشد. این روش می تواند بصورت مصرف داروهای هورمونی باشد یا با استفاده از برداشتن تخمدان ها که هورمون های استروژن ترشح می کنند، صورت بگیرد.
آزمایشات غربالگری مورد نیاز جهت تشخیص سرطان سینه
سرطان پستان هرچه زودتر تشخیص داده شود، احتمال بهبودی آن بیشتر است. ماموگرافی های غربالگری به سادگی اشعه ایکس پستان هستند. هنگام عکسبرداری با اشعه ایکس، هر پستان برای چند ثانیه بین دو صفحه قرار می گیرد. اگر مسئله غیر عادی به نظر می رسد یا نیاز به نماهای بهتر است، نماهای بزرگنمایی شده یا عکس هایی با زاویه خاص گرفته می شوند. ماموگرافی اغلب تومورها را قبل از احساس تشخیص می دهد و همچنین می تواند لکه های ریز کلسیم را که نشانه اولیه سرطان است شناسایی کند. اکثر سرطان های پستان از طریق یافته های غیرعادی ماموگرافی تشخیص داده می شود.
بهترین زمان برای انجام ماموگرافی
در حال حاضر، درمورد اینکه خانم ها از چه زمانی باید ماموگرافی را انجام دهد، بحث های زیادی وجود دارد اما به طور کلی:
* زنان 40 تا 44 ساله باید شروع به غربالگری ماموگرافی کنند.
* زنان 45 تا 54 ساله که به طور متوسط در معرض خطر هستند، باید سالانه ماموگرافی غربالگری انجام دهند.
* زنان 55 سال به بالا باید هر 2 سال یک بار ماموگرافی انجام دهند.
تا زمانی که یک خانم از سلامتی خوبی برخوردار باشد و انتظار برود 10 سال یا بیشتر زندگی کند، غربالگری باید ادامه پیدا کند. اگر سابقه خانوادگی سرطان پستان یا سابقه سلامتی شخصی دارید که خطر شما را افزایش می دهد (قرار گرفتن در معرض اشعه، جهش ژنتیکی)، با پزشک خود در مورد شروع ماموگرافی زودتر یا انجام آزمایش های دیگر مانند MRI پستان یا سونوگرافی صحبت کنید. اکنون بسیاری از مراکز از ماموگرافی دیجیتال و سه بعدی استفاده می کنند که حساسیت بیشتری نسبت به ماموگرافی معمولی دارند.
خانم ها باید با بافت طبیعی پستان خود آشنا باشند و هر گونه تغییر در ظاهر، اندازه، احساس بافت یا نوک پستان و هرگونه ترشحات پستان را به جراح خود اطلاع دهند.
در چه افرادی علاوه بر ماموگرافی غربالگری MRI نیز توصیه شود؟
در جمعیت های خاصی از زنان، مانند موارد زیر:
* زنانی که جهش شناخته شده BRCA 1 یا 2 دارند.
* کسانی که سابقه خانوادگی بسیار بالایی در سرطان پستان یا تخمدان دارند.
* افرادی که قبلاً تحت پرتودرمانی قرار گرفته اند.
سایر جمعیت های زنانی که از غربالگری ام آر آی بهره مند می شوند، کسانی هستند که قبلاً به سرطان پستان مبتلا شده اند، آن هایی که سرطان لوبولار شناخته شده دارند و کسانی که پستان بسیار متراکمی دارند، تجسم آن ها در ماموگرافی دشوار است. تصمیم گیری در مورد نحوه غربالگری سرطان پستان (با ماموگرافی یا ماموگرافی و MRI ) باید بر اساس وضعیت بیمار و نظر جراح صورت گیرد.
آیا شیمی درمانی برای سرطان سینه موجب ریزش مو می شود؟
داروی مهم و اصلی که در شیمی درمانی بیماران سرطان پستان از آن استفاده می شود دارویی است که موجب ریزش موی افراد می شود. به همین دلیل است که در درمان سرطان پستان برخلاف سرطان روده فرد به طور حتمی موهای خود را از دست می دهد.
اما در یک سری از افرادی که بیماری آن ها پیشرفت زیادی نکرده است، احتمال عود یا برگشت بیماری بسیار پایین است و غدد زیر بغل لنفاوی هنوز درگیر نشده باشد، می توان مدت زمان تزریق دارو را کمی طولانی تر کرد. یعنی در طی شیمی درمانی به جای اینکه داروی شیمی درمانی در 4 ساعت به بیمار تزریق شود، 7-8 ساعت طول بکشد. زیرا در این روش کلاه های یخی که روی سر بیمار قرار می گیرد، سر را سرد می کند و خونرسانی پوست سر و مغز را کاهش می دهد. اما این سرد شدن سر ممکن است برای برخی از بیماران قابل تحمل نباشد.
نکته مهم در ریزش موی ناشی از شیمی درمانی در سرطان پستان این است که این ریزش مو و از دست رفتن مو موقتی است. در برخی از افراد که پزشک دوره شیمی درمانی کوتاه مدتی برای آن ها تجویز کرده است ممکن است موهای آن ها کم پشت شود اما نمی ریزد. در افرادی که به صورت روتین تحت درمان اصلی شیمی درمانی قرار می گیرند داروی آدرمایسین عامل اصلی ریزش مو می شود.
بلافاصله پس از اتمام شیمی درمانی که یک دوره 4 ماه تا 4 ماه و نیمه است به محض قطع داروها موی بیمار سریع رشد می کند و تقریبا با گذشت یک سال از درمان، موهای آن ها پرپشت می شود. تعداد بسیار کمی از افراد که ممکن است رشد موی کمی داشته باشند، از سوی پزشک به همکاران متخصص پوست و مو معرفی می شوند که با داروهای تقویتی رشد موهای آن ها با سرعت بیشتری انجام گیرد.
آیا احتمال بازگشت بیماری سرطان سینه وجود دارد؟
احتمال بازگشت سرطان سینه در همه خانم ها وجود دارد اما احتمال این قضیه که چند درصد است بستگی به عوامل زیادی دارد مانند، سایز تومور، تعداد غدد لنفاوی درگیر شده، گیرنده هورمونی دارند یا خیر، هرسپتین گرفته اند یا خیر و یک سری عوامل دیگر که در برگه پاتولوژی بیمار و اطلاعات اولیه او دیده می شود.
اما زمانی که بخواهیم تقسیم بندی کنیم اولین زمان احتمال شیوع عود دو سال اول است. اگر خانم ها بتوانند دو سال اول را به سلامت طی کنند احتمال خطر افت می کند و نوبت دوم 5 سال است. اگر بیمار در 5 سال بعد از درمان سرطان نیز دچار عود نشود، احتمال عود به یک باره کاهش پیدا می کند. یعنی بعد از 5 سال خیلی انتظار نداریم که خانمی به یک باره دچار عود یا متاستاز شود. اما نه اینکه این احتمال صفر باشد. فقط درصد این احتمال بعد از 5 سال بسیار کم می شود. اگر 10 سال از بیماری خانمی گذشته باشد دیگر احتمال عود بیماری زیر دو یا سه درصد می رسد.
اگر فردی بعد از 15 سال دچار بازگشت سرطان شود دیگر عود سرطان قبلی نامیده نمی شود. بنابراین مهم ترین زمان دو سال اول و بعد 5 سال اول است.
منبع:
سایت دکتردکتر
سایت مرکزسرطان ایران
سایت دکتر نفیسی
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}